اردبیل|سرنوشت شیخ اسماعیل از اسارت تا سلطنت؛ چهره‌هایی که ناجی شاه شدند
تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۵۴۲۶۳۴
زندگی شاه اسماعیل صفوی که از او به عنوان موثرترین شاه صفوی در انسجام‌بخشی سیاسی و دینی کشور یاد می‌شود، از طفولیت با فراز و نشیب‌هایی کمتر گفته شده مواجه است تا جایی که قبل از اعلام سلطنت، اسارت و گریز از دشمنان را تجربه کرد. ۰۴ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۴:۰۰ استانها اردبیل نظرات - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل؛ 25 رجب 892 ه.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همین بس که «مارتا» سه کودک خود، علی، ابراهیم و اسماعیل را به فارس برد و بیش از 4 سال در غربت زندانی شد. در کتب تاریخی متعددی از جمله فتوحات شاهی نوشته هروی، جهان گشای خاقان که مجهول المولف است، حبیب السیر میر خان و ذیل حبیب السیر خان میر واحسن التواریخ نوشته حسن روملو اشاراتی به سرنوشت اسماعیل کوچک شده که سال‌ها اسارات و گریز از دشمنان را در سنین کوچک تجربه کرده است.
اردبیل|تبلور هنر دوره صفویه در بنای تاریخی؛ اندیشه توحیدی معیار ساخت بقعه شیخ صفی‌الدینروایت تسنیم از هنر صفویان در بقعه شیخ صفی‌الدین؛ یادگار 400 ساله هنرمندان ایرانی پابرجاست+عکسکتیبه تاریخی سیادت شیخ صفی‌الدین اردبیلی رونمایی میشوددر جهانگشای خاقان اشاره شده است که بعد از مرگ سلطان یعقوب آق قوینولو بین فرزندانشان رستم و بایسنقر بر سر جانشینی اختلاف افتاد و رستم برای مقابله با برادر، سلطان علی و خانواده اش را آزاد کرد تا بتواند پشتیبانی قزل باش‌ها که مریدان صفویان بودند را جلب کند.سلطان علی به تبریز وارد شد و با سپاهی از صوفیان بایسنقر را شکست داد.
آغاز زندگی پنهان از جنگ شام اسبی
این اتفاق برای رستم هراس از قدرت گرفتن دوباره صوفیان را به همراه داشت تا جایی که در جنگی که با صوفیان در شام اسبی( واقع در مسیر اردبیل تا سرعین) درگرفت، به تعبیر صفویه پژوه، سلطان علی قبل از اینکه پایش به اردبیل برسد به قتل رسید.
اسدی در این خصوص تصریح کرد: در آن زمان سلطان علی، اسماعیل را به عنوان جانشین خود معرفی می‌کند و به برادر وسط یعنی ابراهیم اشاره‌ای نمی‌شود.
وی افزود: بعد از آن واقعه اسماعیل به صورت پنهانی به اردبیل انتقال می‌یابد و دو ماه خانه به خانه به صورت پنهانی منزل داده شده و نگه‌داری می‌شود.
به گفته اسدی، در کتب تاریخی عنوان شده که مدتی اسماعیل 8 ساله نزد زنی به نان «ابه خاتون» که زنی عاقله و جراح از طایفه آناتولی و مورد اعتماد بوده نگه‌داری می‌شود. در ادامه زمانی که گذر یکی از مریدان زخمی به خانه ابه خاتون جهت درمان خورده است، این بانو که از ناجیان و حامیان اسماعیل کوچک است، به مریدان خبر می‌دهد که اسماعیل نزد اوست.
قسمی که شاه اسماعیل را نجات داد
در جهانگشای خاقان اشاره شده است که بعد از اطلاع مریدان از محل پنهان شدن اسماعیل، وی را یکی از مریدان به نام «محمد بیگ» به روستای کرگن و سپس به گیلان انتقال می‌دهد و محمد بیگ به دلیل دوستی و اعتماد به حاکم گیلان، «کارکیا میرزا علی»، شاه آینده صفویه را به او می‌سپارد.
اما حاکم آق قوینلو دست بردار نیست و از کارکیا می‌خواهد که اسماعیل را تحویل دهد. در روضه الصفا نقل شده کارکیا برای رهایی از خواسته دشمن دستور می‌دهد که اسماعیل را در سبدی گذاشته و از درخت آویزان کنند و وی بعد از این اقدام قسم می‌خورد که اسماعیل بر روی خاک گیلان نیست.
به گفته صفویه پژوه بعد از این رویداد کمی از التهابات تعقیب اسماعیل کاسته شده و اهل اختصاص که طوایف مهاجر از ترکیه بودند در تربیت اسماعیل نقش ایفا می‌کنند.
در کتاب جهان گشای خاقان عنوان شده که در این مدت اسماعیل زیر نظر هفت تن از بزرگان صوفی لاهیجان فنون رزم را آموخت.در عین حال جهان گشای خاقان از فردی به نام «شمس الدین لاهیجی» یاد کرده که فارسی، عربی، قرآن و مبانی و اصول شیعه امامیه را به اسماعیل می‌آموزد.
پیوستن مریدان و شکست دشمنان
اسماعیل بعد از چند سال تعلیم و تربیت به مرور زمان به مرکزیت اتصال مریدان بدل می‌شود. تا جایی که سال 906 ه. ق سالی سرنوشت‌ساز برای ایران است.
پژوهشگر تاریخ اردبیل در این خصوص می‌گوید: در سال 906 قمری به دنبال جنگی که با امرای آق قوینلو اتفاق می‌افتد، اسماعیل موفق به شکست آن‌ها به یاری مریدان خود می‌شود.
امیر رجبی تصرح کرد: به استناد منابع تاریخی اسماعیل با پیروزی قاطعانه کنترل آذربایجان را دست گرفته و در تابستان 907 ه. ق در تبریز تاج گذاری می‌کند و با تاسیس سلطنت صفوی، مذهب شیعه را به عنوان مذهب رسمی ایران اعلام می‌کند.
وی با بیان اینکه در این هنگام اسماعیل حدود 13 سال داشته است، افزود: تاسیس حکومت صفویه به دست شاه اسماعیل دو پیامد مهم برای ایران داشت که یکی احیای دولت ملی و دیگری رسمیت یافتن مذهب تشییع اثناعشری بود و 172 سال بعد از درگذشت شیخ صفی، طریقت معنوی و عرفانی او توسط ششمین نسل از نوادگانش به صورت رسمی به سلطنت و حکومت سیاسی مبدل شد.
ضرورت معرفی شاه اسماعیل به نسل آینده
شاه اسماعیل تا قبل از پادشاهی بنا به رسم صوفیان شیخ اسماعیل نیز نامیده می‌شد. در منابع تاریخیعنوان شده که هرچند تاج‌گذاری شاه اسماعیل در تبریز بوده اما قیام بر علیه آق قوینولها از اردبیل آغاز شد و به نوعی اردبیل به واسطه قرارگیری مرقد شیخ صفی الدین عارف نامدار و جد شاه اسماعیل، پایتخت معنوی صفویان محسوب می‌شد.
تا جایی که نماینده ولی فقیه در استان معتقد است جایگاه صفویه در تاریخ ایران باید تبیین شده و شاه اسماعیل به نسل آینده معرفی شود.
آیت الله سید حسن عاملی تصریح کرد: برکاتی که از قبل اقدامات شاه اسماعیل حاصل شده همچنان قابل لمس است و ما بر سر سفره صفویه نشسته‌ایم.
وی افزود: اینکه نوجوانی 13 ساله بتواند انسجام ملی را رقم بزند باید به نسل‌های آینده معرفی شود و صفویه و شخصیت برجسته‌ای همچون شاه اسماعیل تاریخ و فرهنگ اردبیل را متمایز از سایر مناطق ساخته است.
شاه اسماعیل در 19 رجب 930 ه. ق در 37 سالگی بعد از جنگ‌های متعدد با دشمنان درگذشت و در مجاور مرقد جد خود شیخ صفی الدین در اردبیل به خاک سپرده شد.
گزارش از ونوس بهنود
انتهای پیام/ ع
R41374/P/S6,49/CT6منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۵۴۲۶۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نجات جان ۲۹ دریانورد در آب‌های هرمزگان
معاون امور دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان، گفت: در ۲۴ ساعت گذشته ۲۹ دریانورد در چهار عملیات جداگانه در شرایط نامساعد جوی در آب‌های استان از شرایط اضطرار خارج و نجات یافتند. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، اسماعیل مکی‌زاده با اشاره به نجات 29 دریانورد در آب‌های استان افزود: با وجود هشدارهای اعلام شده اما برخی از دریانوردان استان مبادرت به دریا روی در شرایط نامساعد جوی کرده که این بی‌توجهی باعث ایجاد شرایط اضطرار و خطر برای این دریانوردان شد.
وی با بیان اینکه شرایط نامساعد جوی حاکم بر استان از روزها قبل اطلاع‌رسانی شده بود، در توضیح جزیبات این چهار عملیات نجات گفت: یک فروند کشتی به دلیل به گل نشستن در 4 مایلی جنوب اسکله بهمن قشم دچار اضطرار شد که با اعزام تیم جستجو و نجات دریایی(ناجی 19) به محل 13 نفر از سرنشینان این شناور از شرایط اضطرار خارج شدند.
به گفته معاون اداره‌کل بنادر هرمزگان؛ یک فروند قایق صیادی نیر با 6 سرنشین در پنج مایلی جنوب بندر شهید حقانی به دلیل نقص فنی و شرایط نامساعد جوی دچار اضطرار شده بود که توسط ناجی 15 نجات پیدا کرد.
مکی‌زاده گفت: همچنین یک فروند قایق صیادی با سه نفر سرنشین در 6 مایلی جنوب شرق جزیزه هرمز به دلیل اتمام سوخت و شرایط نامساعد جوی اعلام اضطرار کرده که با اعزام شناور Rib سرنشینان این شناور نیز نجات یافتند.
وی اضافه کرد: در عملیات دیگری یک فروند لنج در هشت مایلی جنوب جزیره هرمز دچار حریق شد که هفت نفر از سرنشینان آن نیز توسط قایق های همیار ناجی و ناجی 15 و 19 نجات پیدا کردند.
لازم به ذکر است، تمامی دریانوردان، گردشگران و مسافران در صورت بروز شرایط اضطرار می‌توانند بدون گرفتن پیش شماره با مرکز جستجو و نجات دریایی هرمزگان با شماره 1550 تماس بگیرند.
انتهای پیام/864/
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان